যদি আপুনি ষ্টক ট্ৰেডিঙৰ বিভিন্ন বিকল্প অন্বেষণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, তেন্তে ছুইং ট্ৰেডিং (
Swing Trading) কেনেকৈ কৰিব লাগে শিকিলে আপোনাক বহুখিনি আগুৱাই যোৱাত সহায় কৰিব। ছুইং ট্ৰেডিং হৈছে অন্যতম জনপ্ৰিয় ট্ৰেডিং শৈলী, য’ত ব্যৱসায়ীসকলে নিজৰ ট্ৰেডিং সিদ্ধান্ত কাৰিকৰী বিশ্লেষণৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি লয়। এই লেখাটোত আমি বজাৰত বিজয়ী চুক্তি আৱিষ্কাৰ কৰিবলৈ ব্যৱসায়ীসকলে ব্যৱহাৰ কৰা সাধাৰণ ছুইং ট্ৰেডিং কৌশলসমূহ অধ্যয়ন কৰিম।
বিভিন্ন ছুইং ট্ৰেডিং কৌশলৰ গুণগত মানৰ বিষয়ে আলোচনা আৰম্ভ কৰাৰ আগতে ছুইং ট্ৰেডিং কি তাক দ্ৰুতভাৱে পুনৰাবৃত্তি কৰোঁ আহক।
ছুইং ট্ৰেডিং কি? (What is swing trading in Assamese?)
ছুইং ব্যৱসায়ীসকলে সম্পত্তি (asset) ৰ মূল্য পৰিৱৰ্তনৰ পৰা কম সময়ৰ ভিতৰতে লাভৱান হ’বলৈ চেষ্টা কৰে। তেওঁলোকে বজাৰৰ ধাৰাটোৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সিদ্ধান্ত ল’ব, মৌলিক আৰু কাৰিকৰী বিশ্লেষণ ব্যৱহাৰ কৰি কম সময়ৰ ভিতৰতে ধাৰাত আৰ্হি, ধাৰা আৰু সম্ভাৱ্য পৰিৱৰ্তন চিনাক্ত কৰিব।
ছুইং ব্যৱসায়ীসকলে চুক্তি কৰাৰ আগতে কিছু সময়ৰ বাবে, যেনে দিন আৰু কেতিয়াবা সপ্তাহৰ বাবে বিনিয়োগ কৰি থাকে। তেওঁলোকে দিনৰ ব্যৱসায়ী (Intraday trader) ৰ দৰে বজাৰৰ ধাৰাসমূহ সঘনাই অনুসৰণ নকৰে, কিন্তু পৰিস্থিতিয়ে বিপৰীত মোড় লোৱাৰ আগতেই তেওঁলোকে ট্ৰেণ্ড লাইন আৰু বজাৰৰ পৰা ওলাই অহা পৰিৱৰ্তন চিনাক্ত কৰাত তৎপৰ হয়। এই কাম তেওঁলোকে ছুইং ট্ৰেডিং কৌশল ব্যৱহাৰ কৰি কৰে।
ছুইং ট্ৰেডিং কৌশল কি? (What Is A Swing Trading Strategy in Assamese?)
ছুইং ট্ৰেডিঙে ইয়াৰ নাম লাভ কৰিছে কাৰণ ই মূল্যৰ দোলন (price swing) ৰ পৰা লাভ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে, হয় ওপৰলৈ বা তললৈ। ছুইং ট্ৰেডাৰসকলে ডে ট্ৰেডাৰৰ দৰে কাৰিকৰী ট্ৰেডিং সঁজুলিৰ এক এৰে ব্যৱহাৰ কৰে, কেৱল পজিচন ট্ৰেডিঙৰ ওচৰৰ সময়ৰ বাবে।
ছুইং ব্যৱসায়ীসকলে কৌশল গঠন কৰিবলৈ বলিংগাৰ বেণ্ড, ফিবোনাচি ৰিট্ৰেচমেণ্ট, মুভিং অচিলেটৰৰ দৰে জনপ্ৰিয় ট্ৰেডিং সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰে। ইয়াৰ উপৰিও ব্যৱসায়ীসকলে বহুদিনীয়া চাৰ্টত উদীয়মান আৰ্হিৰ ওপৰতো তীক্ষ্ণ দৃষ্টি ৰাখে যেনে,
- মূৰ আৰু কান্ধৰ আৰ্হি (Head & Shoulder Pattern)
- পতাকাৰ আৰ্হি (Flag Pattern)
- কাপ আৰু হেণ্ডেল পেটাৰ্ণ (Cup & Handle Pattern)
- ত্ৰিভুজৰ আৰ্হি (Triangle Pattern)
- মুভিং এভাৰেজ ক্ৰছঅভাৰ (Moving Average Crossover)
কিছুমান সহজ ছুইং ট্ৰেডিং কৌশল চাওঁ আহক -
ফিবোনাচি ৰিট্ৰেচমেণ্ট (Fibonacci Retracement): ছুইং ট্ৰেডিঙৰ সৈতে জড়িত ব্যৱসায়ীসকলে জানে যে ষ্টকবোৰে পুনৰ ৰিভাৰ্ছ কৰাৰ আগতে কেতিয়াবা বিভিন্ন স্তৰত ৰিট্ৰেচ কৰাৰ প্ৰৱণতা থাকে। ফিবোনাচি ৰিট্ৰেচমেণ্ট লাইনে ব্যৱসায়ীসকলক সমৰ্থন আৰু প্ৰতিৰোধৰ মাত্ৰা চিনাক্ত কৰাত সহায় কৰে। ব্যৱসায়ীসকলে সম্ভাৱ্য বিপৰীত স্তৰ চিনাক্ত কৰিবলৈ ২৩.৬ শতাংশ, ৩৮.২ শতাংশ, আৰু ৬১.৮ শতাংশৰ দৰে বিভিন্ন শতাংশ স্তৰত অনুভূমিক ৰেখা আঁকে। উদাহৰণস্বৰূপে, যেতিয়া ট্ৰেণ্ডটো নিম্নগামী হয়, তেতিয়া এজন ব্যৱসায়ীয়ে ৬১.৮ ফিবোনাচি লাইনত চুটি ট্ৰেডৰ পৰিকল্পনা কৰিব পাৰে, যিয়ে ৰেজিষ্টেন্স লেভেল হিচাপে কাম কৰে, য'ত মূল্য বাউন্স অফ কৰাৰ আগতে ৰিট্ৰেছ হয় আৰু মূল্য ২৩.৬ ফিবোনাচি লাইন বা সমৰ্থন স্তৰ স্পৰ্শ কৰিলে প্ৰস্থান কৰে।
সমৰ্থন আৰু প্ৰতিৰোধ (Support and Resistance): ধাৰা অনুসৰণ কৰা ব্যৱসায়ীসকলৰ বাবে সমৰ্থন আৰু প্ৰতিৰোধ ৰেখা দুটা আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ সূচক। সমৰ্থনে এটা ট্ৰেডিং ৰেঞ্জৰ তলৰ স্তৰ চিনাক্ত কৰে, আৰু প্ৰতিৰোধে চিলিঙক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। সম্পত্তি (asset) ৰ মূল্য পৰিসৰৰ ভিতৰত গতি কৰে, কিন্তু যেতিয়া ই সমৰ্থন বা প্ৰতিৰোধ স্তৰ অতিক্ৰম কৰে, তেতিয়া ই এটা ওলোটা হোৱাৰ ইংগিত দিয়ে। প্ৰতিৰোধ স্তৰৰ ওপৰৰ মূল্যক অতিৰিক্ত ক্ৰয় কৰা পৰিস্থিতি হিচাপে চিনাক্ত কৰা হয়, আৰু ই ইংগিত দিব পাৰে যে অৱশেষত ক্ৰয়ৰ চাপ কমি যাব আৰু বিক্ৰী শক্তিয়ে ঠাই ল’ব। একেদৰে সমৰ্থন ৰেখাৰ তলৰ অঞ্চলটোৱেই হৈছে অতিৰিক্ত বিক্ৰী হোৱা ঠাই। ছুইং ট্ৰেডাৰে বিক্ৰীৰ স্থানত প্ৰৱেশ কৰিব যেতিয়া মূল্য ৰেজিষ্টেন্সত বাউন্স অফ হ’ব, ষ্টপ-লছ লেভেল লাইনৰ ঠিক ওপৰত ৰাখিব।
বলিংগাৰ বেণ্ড পদ্ধতি (Bollinger Bands Method):
বলিংগাৰ বেণ্ড (BB) হৈছে চলন্ত গড় ট্ৰেণ্ড লাইনৰ দুয়োফালে ৰখা মূল্যৰ বেণ্ড। ই এটা পৰিসৰ সৃষ্টি কৰে যাৰ মাজত সম্পত্তিৰ মূল্য গতি কৰে। ছুইং ব্যৱসায়ীসকলে বজাৰত প্ৰৱেশ আৰু প্ৰস্থান স্থানৰ পৰিকল্পনা কৰিবলৈ বলিংগাৰ বেণ্ড ব্যৱহাৰ কৰে।
এটা উদাহৰণ দি আলোচনা কৰা যাওক। এই ক্ষেত্ৰত আমি Bollinger Bands ব্যৱহাৰ কৰি বিক্ৰীৰ ব্যৱসায়ৰ কথা চিন্তা কৰিছো। আৰম্ভণিতে ব্যৱসায়ীসকলে সম্পত্তিৰ মূল্য ওপৰৰ লাইনৰ ওচৰলৈ যাবলৈ বিচাৰিব, তাৰ আগতে ই মধ্যম বলিংগাৰ বেণ্ডৰ তললৈ পিছুৱাই গৈ ভাঙি যায়। ই এটা শক্তিশালী মন্দাৱস্থাৰ মমবাতি (candlestick) যি তলৰ বি বি লাইনৰ ওচৰত বন্ধ হৈ যায়। নিশ্চিতকৰণ মমবাতি গঠন হোৱাৰ পিছত এজন ছুইং ব্যৱসায়ীয়ে এটা স্থান ল’ব – এটা শক্তিশালী মন্দাৱস্থাৰ মমবাতি যি মাজৰ বিবি লাইনৰ তলত ভাঙি যায়, যিয়ে প্ৰকৃত বিক্ৰেতাৰ উপস্থিতিৰ ইংগিত দিয়ে। এই পদ্ধতিৰ দ্বাৰা ব্যৱসায়ীসকলে এটা সুৰক্ষামূলক ষ্টপ-লছ স্থাপন কৰিব পাৰে, ব্ৰেকআউট মমবাতিৰ ওপৰত। সুৰক্ষামূলক এছ এলৰ দ্বাৰা ব্যৱসায়ীসকলে ভুৱা ট্ৰেণ্ড ৰিভাৰ্ছল চিগনেলৰ সম্ভাৱনা নাইকিয়া কৰিব পাৰে। যিহেতু এতিয়া ট্ৰেড স্থাপন কৰা হৈছে, ব্যৱসায়ীয়ে দামটো স্থানান্তৰিত হোৱালৈ অপেক্ষা কৰিব যেতিয়ালৈকে ই মাজৰ বি বি লাইনলৈ ঘূৰি নাযায় আৰু ইয়াৰ ওচৰত বন্ধ নহয়। এইখিনিতে তেওঁলোকে লাভৰ সৈতে প্ৰস্থানৰ পৰিকল্পনা কৰিব৷
যদি আপুনি Bollinger Bands ৰ কৌশলৰ বিষয়ে অধিক জানিব বিচাৰে তেন্তে তলৰ ভিডিঅ'টো চাওক -
চেনেল ট্ৰেডিং (Channel Trading):
চেনেল ট্ৰেডিং হৈছে এটা সহজ পদ্ধতি য’ত এটা শক্তিশালী ট্ৰেণ্ড লাইন দেখুওৱা সম্পত্তিৰ ট্ৰেডিং আৰু এটা চেনেলৰ ভিতৰত ট্ৰেডিং কৰা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, আপুনি এটা বিক্ৰীৰ পৰিকল্পনা কৰিব যেতিয়া ট্ৰেণ্ড লাইন তললৈ নামি যায় আৰু তললৈ বাউন্স অফ কৰাৰ আগতে চেনেলৰ ওপৰৰ সীমা স্পৰ্শ কৰে ৷
চেনেল ট্ৰেডিংক সঁজুলি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা ব্যৱসায়ীসকলে সদায় ট্ৰেণ্ড চিগনেলৰ সৈতে ট্ৰেড কৰে।
মুভিং এভাৰেজৰ ব্যৱহাৰ (Using SMA):
আন এটা জনপ্ৰিয় ছুইং ট্ৰেডিং পদ্ধতি হ’ল সৰল মুভিং এভাৰেজ (SMA) লাইন ব্যৱহাৰ কৰা। SMA হৈছে এটা অবিৰতভাৱে আপডেট হৈ থকা লাইন য’ত প্ৰতিটো ডাটা পইণ্টে এটা সম্পত্তিৰ গড় মূল্যক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। ১০ আৰু ২০ দিনৰ SMAই মূল্য মসৃণ কৰে।
ব্যৱসায়ীয়ে এছ এম এ লাইন দুটা ইটোৱে সিটোৰ বিপৰীতে এটা ট্ৰেডিং চাৰ্টত ৰাখিব। যেতিয়া চুটি এছএমএ (১০ দিন) দীঘলীয়া এছএমএ (২০ দিন)ৰ ওপৰেৰে পাৰ হয়, ট্ৰেডছ প্লেন এণ্ট্ৰি কাৰণ ই এটা উৰ্ধমুখী ধাৰা সংকেত দিয়ে। ইয়াৰ বিপৰীতে যেতিয়া দীঘলীয়া SMA চুটি SMA অতিক্ৰম কৰে, তেতিয়া ই বিক্ৰীৰ সংকেত ট্ৰিগাৰ কৰে।
MACD ক্ৰছঅভাৰ:
MACD দুটা গড় ৰেখাৰে গঠিত – সংকেত ৰেখা আৰু MACD। ই ট্ৰেডিং সংকেত সৃষ্টি কৰে । কিনা বা বিক্ৰী যেতিয়া দুয়োটা ৰেখা পাৰ হয়। বুলিছ ট্ৰেণ্ডত MACD য়ে চিগনেল লাইনৰ ওপৰেৰে চুইচ অভাৰ কৰিব, যাৰ ফলত ক্ৰয় সংকেত সৃষ্টি হ’ব।
আনহাতে, যেতিয়া MACD লাইন চিগনেল লাইনৰ তললৈ পৰিব তেতিয়া এই ধাৰাটো মন্দাৱস্থালৈ ওলোটা হ’ব, যিয়ে বিক্ৰীৰ সুযোগৰ ইংগিত দিয়ে। MACD crossover হৈছে এটা জনপ্ৰিয় ছুইং ট্ৰেডিং কৌশল।
এতিয়ালৈকে আমি ষ্টেণ্ডাৰ্ড ছুইং ট্ৰেডিং পদ্ধতিৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছো যিয়ে আপোনাক আত্মবিশ্বাস দিব। কিন্তু ইয়াতকৈও বেছি আছে। দ্বিতীয় কথাটো হ’ল আপোনাৰ ব্যৱসায় কেনেকৈ পৰিচালনা কৰিব লাগে। তাৰ বাবে দুটা প্ৰতিষ্ঠিত পদ্ধতি আছে,
- নিষ্ক্ৰিয় বাণিজ্য ব্যৱস্থাপনা (Passive trade management)
- সক্ৰিয় বাণিজ্য ব্যৱস্থাপনা (Active trade management)
এজন নিষ্ক্ৰিয় ব্যৱসায়ীয়ে বজাৰে হয় ষ্টপ লছ বা লাভৰ লক্ষ্যত উপনীত নোহোৱালৈকে অপেক্ষা কৰিব আৰু ইয়াৰ মাজৰ যিকোনো গতিবিধিক আওকাণ কৰিব।
নামটোৱেই কোৱাৰ দৰে এজন সক্ৰিয় ব্যৱসায়ীয়ে বজাৰৰ গতিবিধি নিৰীক্ষণ কৰি তেওঁলোকৰ পৰৱৰ্তী পদক্ষেপৰ সিদ্ধান্ত ল’ব।
ছুইং ট্ৰেডিং কৌশল ব্যৱহাৰ কৰাৰ সুবিধাসমূহ কি কি? (What Are The Advantages Of Using Swing Trading Strategies?)
- ছুইং ট্ৰেডিঙৰ ফলত লাভ আৰু লোকচান অধিক হ’ব পাৰে। এই কৌশলসমূহে ব্যৱসায়ীসকলক বহুতো ইন্ট্ৰাডে ট্ৰেডিং শব্দ দূৰ কৰাত সহায় কৰে আৰু ডাঙৰ ব্যৱসায়ত মনোনিৱেশ কৰে।
- দ্বিতীয়তে, ছুইং ট্ৰেডিং কৌশল কাৰিকৰী সূচকৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা হয়, জল্পনা-কল্পনাৰ বিপদ হ্ৰাস কৰে আৰু আপোনাক স্পষ্ট সিদ্ধান্ত লোৱাত সহায় কৰে।
- ট্ৰেডিং কৌশল ব্যৱহাৰ কৰাৰ আন এটা সুবিধা হ’ল আপুনি নিয়মিতভাৱে বজাৰ অনুসৰণ কৰিব নালাগিব।
Conclusion (উপসংহাৰ)
ছুইং ব্যৱসায়ীসকলে বিভিন্ন কৌশল ব্যৱহাৰ কৰে; অধিক অভিজ্ঞ ব্যৱসায়ীসকলে উন্নত আৰু জটিল কৌশল ব্যৱহাৰ কৰিব। কিন্তু এই সহজ কৌশলবোৰে আপোনাক এটা শক্তিশালী ভেটি স্থাপন কৰাত সহায় কৰিব।
ছুইং ট্ৰেডিং আপোনাৰ শৈলী হওক বা নহওক, শ্বেয়াৰ বজাৰত অধিক নিশ্চিত হ’বলৈ বিভিন্ন ট্ৰেডিং কৌশল শিকাৰ গুৰুত্বক আপুনি অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰে। ষ্টক ট্ৰেডিঙৰ কথা আহিলে জ্ঞানৰ শক্তিক একোৱেই চেৰ পেলাব নোৱাৰে।
যদি আপুনি Swing Trading শিকিব বিচাৰে তেন্তে আপুনি আপোনাৰ নিজৰ সুবিধা অনুসৰি আমাৰ স্ব-গতিশীল (self-pace) Swing Trading ৰ জৰিয়তে Part-time Trading পাঠ্যক্ৰমত যোগদান কৰিব পাৰে।